تغییر سیاسیت های انرژی جمهوری اسلامی ایران در قبال چین و هند

اندیشمندان حوزه اقتصاد سیاسی با استناد به روندهای جاری در نظام بین الملل، قرن بیست و یکم را قرن ژئواکونومیک نامیده اند، چراکه براین باورند یکی از چالش های مهم جهانی در این قرن، چالش بر سر انرژی است و مسأله امنیت انرژی از مسائل مهم پارادایم اقتصاد سیاسی این قرن، خواهد بود. به عبارتی دیگر توسعه همکاریهای اقتصادی، از روشهای مناسب برای ایجاد همگرایی درمناسبات بینالمللی و ایجاد صلح وثبات به ویژه در میان کشورهای یک منطقه است. در این میان ایران با واقع شدن در مرکز بیضی استراتژیک انرژی و با در دست داشتن دومین منابع نفت خام و گاز طبیعی جهان، از جایگاه مهمی در مباحث امنیت انرژی در سطح بین المللی و منطقه ای برخوردار بوده و برای تامین منافع ملی و بهره جستن از این قابلیت، نیازمند داشتن شرکای استراتژیک انرژی می باشد. هم اکنون نیز اگر کانون های تولید قدرت و ثروت بین المللی را ایالات متحده آمریکا،اروپا و شرق و جنوب آسیا بدانیم، می توان گفت که بر سر راه پیوند ما با دو کانون اول یعنی آمریکا و اروپا موانع بنیادینی وجود دارد که دستیابی به وضعیت همگرایی و ائتلاف را بسیار دشوار و گاهی ناممکن می سازد. لذا ایران با توجه به قدرت و پیشرفت روزافزون شرق، سرخوردگی از غرب، موضع گیری های آمریکا و نیاز به تعامل با جهان خارج، تعمیق مناسبات با کشورهای این منطقه را درصدر دستور کار سیاست خارجی خود قرار داده است. اینک اعتقاد بر این است که از جمله مهمترین بازدارنده های اقتصادی در برابر تهدیدات آمریکا و اسرائیل، تقویت تعاملات با کشورهای تأثیرگذار آسیایی خصوصاً هندوستان و چین با بازار تقاضای رو به رشد برای انرژی است و بر مسئولین ذیربط کشور است تا با اولویت قرار دادن هندوستان و سوق دادن تعاملات بالاخص در بخش انرژی به آن سو، در جهت تامین منافع ملی کشور بیش از پیش گام بردارند. لذا با عنایت به موارد مذکور، در تحقیق پیش رو به بررسی شواهد و اطلاعات موجود، مقایسه ثبات، شرایط سیاسی ، اقتصادی، جغرافیایی و فرهنگی دو کشور هندوستان و چین و موضع گیری های آن دو در عرصه های بین المللی پرداخته و این نتیجه حاصل گردیده است که هندوستان می تواند دوست و شریک معتبرتری بالاخص در عرصه مناسبات انرژی به نسبت چین برای ایران باشد.